donderdag 6 september 2007

Verslag No. 8 van de leerling op de “Nieuwe Molen”

Dit is mijn achtste dag als leerling molenaar.
Aanwezig vandaag zijn Hans (de molenaar) en ikzelf.
Het programma van vandaag 1 september kijkend naar de weersomstandigheden is als volgt.
Molen bedrijfsklaar maken, onbelast draaien, Rogge pletten op de elektrische pletter, molen wegzetten.
Het weersvooruitzicht is als volgt: Wolken velden en een bui, opklaringen in de middag. De wind is Zuid west kracht 2-3. De molenaar heeft op basis van deze gegevens besloten dat we onbelast draaien met 4 hele zeilen. Later gaat de wind om naar west.

Het bedrijfsklaar maken van de molen:
Losmaken van de roekettingen en de bliksemafleider. De steen lichten op de maalzolder, de molen uit zijn werk zetten op de Luizolder. Op de kapzolder worden dan vervolgens de vlag uitgehangen, het halslager, het penlager en de tegel wordt gesmeerd.
Nu gaan we weer naar buiten om de molen op de wind te kruien. (wind: Zuid west)
Opzeilen van de wieken met hele zeilen inclusief het plaatsen van de borden. Ook de afscherming voor het publiek is geplaatst.
Als dit gedaan is lichten we de vang en kijken of de molen netjes draait, de lagers moeten het vet nog verwerken. Nadat we vastgesteld hebben dat dit ok is maken we eerste de pletter en de afvulpijp schoon, daarna kunnen we een bakje doen.

Direct na de koffie willen we gaan pletten, maar als we goed en wel aan de koffie zitten komt er een groep uiteindelijk worden het 16 personen. Om dat het redelijk lang duurt voor de groep bij elkaar is hebben we toch al de pletter gestart, maar deze laten we leeglopen als er wat verteld moet worden aan de bezoekers.
Als alle bezoekers gearriveerd zijn begin ik toch maar op de stelling. Hier laat ik de mensen zien hoe we de molen vangen, daarnaast laat ik ze zien hoe we met een zeil toch de diverse varianten kunnen maken. Met de zwichtlijnen en het zeil kunnen de volgende ziel typen gemaakt worden: Zeiltypen: volle zeilen; duikertje; lange halve; halve; hogelijn; stormeindje; met blote benen; met geknipte nagels. De laatste twee varianten zijn dus geheel zonder zeil. Daarna neem ik ze mee naar de maalzolder voor uitleg van de maalbak en de handmatige bedieningen van het maalkoppel en vervolgens naar de steen zolder voor uitleg van de maal koppels en de mogelijke restauratie van het kunstkoppel waarvoor we nog € 17.000,= nodig hebben. Ook het scherpen van de stenen en het uitnemen van de stenen wordt uitgelegd. Tenslotte gaan we naar de graanzolder waar uitleg volgt over de verschillende typen molens en het gebruik van deze molens. Als laatste wordt nog uitleg gegeven bij het oude kruiwerk en de vangblok.
Dit was een zeer enthousiaste groep en er werden ook veel vragen gesteld, welke ik natuurlijk met mijn enthousiasme weer goed kon beantwoorden. Later bleek dat deze groep als dank en mooie bijdrage in de molenpot hadden gedaan.

Dan is het alweer tijd voor een boterham en na de boterham zullen we doorgaan met het pletten. De molen loopt heel rustig en waarschijnlijk is ook de wind iets gedraaid.
Het weer is niet besproken, maar toch geef ik hierbij inzicht in het weer voor die dag.
Ik heb een weerkaart meegenomen. Dit moet een weerkaart prognose zijn van zaterdag 1 september 2007 12 UTC
Zie prognose hieronder.
De officiële weersverwachting van het KNMI is als volgt. Verwachting tot morgen middernacht
Vrijdag 31 augustus en zaterdag 01 september 2007In het algemeen veel bewolking en nu en dan een bui.Bewolking bepaalt het weerbeeld en in het noorden valt daaruit wat lichte regen of motregen. De temperatuur ligt rond 17 graden en de west tot noordwestenwind is matig, 3 tot 4, langs de kust en op het IJsselmeer vrij krachtig of krachtig, 5 a 6. Ook zaterdagochtend overheersen de wolken en is er nog kans op een enkele bui. In de middag klaart het op. De minima liggen rond 13 graden en in de middag wordt het 18 graden. De wind is zwak tot matig, rond kracht 3 uit west tot noordwest. vrijdag 31 augustus 2007 16.01 uur
Als de boterhammen genuttigd zijn kunnen we weer aan de arbeid. Als we de pletter weer op gang hebben en het kaar gevuld is, verschijnen er alweer bezoekers en ook deze keer mag ik hun mijn verhaal vertellen. In dit geval zijn het mensen die vlak bij de molen wonen en een Engelstalige gast hebben. Dus dit keer mag ik het in het Engels doen. Hans gaat intussen door met pletten. Tijdens deze rondleiding zie ik dat de wind inderdaad naar west is gedraaid en laat de bezoekers zien hoe we de molen kruien, nadat ik de molen heb gevangen. Er sluiten zich nog 2 bezoekers bij in de groep en als ik alles heb laten zien en de eerste bezoekers vertrekken, laat ik de laatst twee nog de vitrine zien. De mevrouw vertelt me dat haar zoon is getrouwd op een molen van zijn schoonmoeder in Deurne. (volgens mij is dit toevallig dezelfde molen waar wij op 29 september op bezoek gaan. Dit is de koren-olie-houtzaagmolen in Deurne)
Als deze bezoekers weg zijn gaan we door met pleten tot alles op is. We hebben dan 390 kg geplet. Kan de bakker weer even vooruit. We gaan direct de boel schoon maken omdat we geen muizen en/of ander ongedierte willen aantrekken. Als alles schoon is, is het alweer tijd voor een kopje thee, maar nog voordat we even hebben kunnen genieten van de thee staan er alweer bezoekers te wachten. Daarom gaan we maar direct aan de slag nu kan ik wel bij de vitrine beginnen. Er zijn ook kleine kinderen bij en deze staan niet te springen bij mijn verhaal. Ik houd het kort en laat ik ze de rest van de molen zien. Als ik deze bezoekers naar beneden begeleid, staat de volgende groep alweer te wachten. Ook deze krijgen van mij de volledige toer. Omdat het al 16.00 uur is geweest begint Hans met afzeilen en vertelt mij dat ik als ik de bezoekers me de kap in kan nemen als ik mijn gebruikelijk ritueel uitvoer bij het wegzetten van de molen. Dit was voor deze bezoekers ook een mooie ervaring om eens op een plaats te komen waar normaal geen bezoekers komen, omdat de molen dan draait. Als alles is gedaan en de bezoekers zijn vertrokken moet ik nog het maalboekje vullen en komt er weer een eind aan een mooie draaidag. Aan het eind van de dag blijken we ruim 40 bezoekers in de molen te hebben ontvangen. Duidelijk meer dan gebruikelijk op een gewone zaterdag. Mogelijk heeft de publiciteit over Open Monumentendag 2007 in de vrijdageditie van De Rijnpost een positief effect op het bezoekers aantal van vandaag
Zaterdag 8 september is het Nationale Monumenten dag en beginnen we om 8.30 uur

Geen opmerkingen: