woensdag 28 november 2007

Verslag No. 15 van de leerling op de “Nieuwe Molen”

Dit is alweer mijn 15e dag als leerling molenaar. Aanwezig vandaag zijn Hans de Kroon (molenaar) Jantine Bokhorst en ikzelf. Vanuit de maatschappelijke stage is vandaag Alicia van de Grift ook voor de middag aanwezig
Het weersvooruitzichten is als volgt:
Landinwaarts komen er brede opklaringen voor en daar valt de wind grotendeels weg. Het koelt dan af tot iets onder het vriespunt. Op enkele plaatsen ontstaat er een mistbank en is er een kleine kans op gladheid. Langs de kust neemt de noordelijke wind af tot matig, kracht 3 tot 4. De zaterdag begint droog met zon. In de loop van de dag neemt de bewolking toe en in de avond gaat het regenen. De wind zoekt de zuidwesthoek op en neemt in avond flink toe tot vrij krachtig 5, aan zee mogelijk tot hard, kracht 7. Zie ook het bijgevoegde kaartje met de prognose.

Het programma voor vandaag 24-11-2007 gelet op het weer: Omdat er nog geen wind is maken we de molen klaar met 4 volle zeilen en laten deze vervolgens voor de Prins draaien. Als de wind toeneemt, kunnen we wellicht gaan draaien maar daar ziet het nog niet naar uit. We beginnen met het losmaken van de roekettingen en de bliksemafleider. Op weg naar boven lichten we de steen op de maalzolder, we zetten de molen uit zijn werk op de luizolder. Op de kapzolder worden dan vervolgens de vlag uitgehangen, het halslager, penlager en de tegel worden gesmeerd.
Tip: Omdat het steeds kouder wordt en ook vannacht heeft het licht gevroren, kunnen we het halslager ook invetten met de paarde reuzel die daar staat. Deze reuzel is dunner en zal dus makkelijker de smering van de as verzorgen. Pas wel op dat je alleen een streepje in de lengte van de as doet, omdat deze reuzel snel weg vloeit.
We gaan naar beneden om de molen op de wind te kruien. In dit geval betekent dit, dat we de molen linksom kruien van West naar Zuidwest. We maken de bezetketting los en maken de kruiketting aan de linkerkant vast maken om zo de kap linksom te kruien. Als dit gebeurt, is maken we de Kneppel los en zetten de Pal vast, we voorzien alle roeden van volle zeilen. Dan kan de afschermingen voor het publiek geplaatst worden. We lichten de vang en kijken of de molen wel wil gaan draaien. Heel langzaam komt de molen opgang en daarna besluiten we lekker naar de koffie te gaan. De molen draait nu voor de Prins, we moeten wel opletten met dit weer omdat de wind zomaar kan opsteken. Hans heeft van het Utrechts Landschap twee spandoeken gekregen met de tekst “Thuisbakkers kopen hun meel op deze molen.” Deze spandoeken had hij al met een dun touwtje vastgezet, maar ze moesten nog storm vast worden vastgemaakt.
Na de koffie gaat Hans verder met het vast maken van de spandoeken. Wij gaan het Elektrisch koppel welke beneden staat demonteren en schoonmaken. Dit koppel is door ons nog nooit gebruikt omdat de kroonwielen beschadigd zijn. Een nieuwe set kroonwielen zou uitkomst brengen om ook dit koppel weer te kunnen laten draaien. Maar het kan ook nog aan de spiebanen van de ophanging van het kroonwiel liggen. Eerst gaan we de boel demonteren (de foto’s van de demontage en schoonmaak zijn weer te vinden op) http://picasaweb.google.nl/Nederlandse.molens/MolenBezoeken
Omdat het koppel door ons nog nooit schoongemaakt was, moesten we wel wat extra energie leveren om dit weer grondig te reinigen. Het liefst had ik ook de loper gelicht, maar Hans dacht dat het beter zou zijn als we het koppel demonteren als we ook nieuwe kroonwielen hebben. Dan kunnen we ook het koppel billen. Dus het koppel is wel grondig gereinigd maar alleen daar waar we bij konden. Nadat alle gescheiden onderdelen schoongemaakt waren en de omgeving van de kleine maal koppel hebben we de zaak weer gemonteerd. Zo blijft het koppel staan totdat ook dit weer maalvaardig kan worden opgeleverd. Daarna en ook in de tussen liggende tijd hebben we wel regelmatig gecontroleerd hoe het met de wind stond. Deze is wel wat toegenomen maar zeker nog niet genoeg om te gaan malen. Er was nog een klein karweitje wat we voor d lunch nog konden doen. De lijn van de vlaggenmast buiten waaraan de vlag van het Utrechts landschap hangt was bij de laatste keer weggeschoten en nu zat de lus boven in de mast. Met een paar pogingen was ook dit weer opgelost en kon de vlag weer fier in top.
Dan is het tijd om een boterham te eten. Na de lunch gaat Jantine naar huis Hans en ik zullen het samen moeten klaren. Nog steeds is de wind niet krachtig genoeg om te gaan malen. Er komen bezoekers (man, vrouw en 2 jongens) en ik mag ze rond leiden ze zijn erg geïnteresseerd, hierdoor duurt de rondleiding wel zeker een uur. Tijdens de rondleiding is de wind al veel sterker geworden zodat het tijd is om te zwichten naar 2 halve op de buitenroede.(foutje bedankt) Ook dit hebben de bezoekers allemaal meegemaakt. Hans heeft ook nog een groep rondgeleid en heeft daarnaast toch nog en aantal klanten voor de winkel gehad. Schijnbaar helpen de spandoeken want er was aardig wat aanloop ook in de middag. Om 15.00uur was er even tijd voor de thee daarna hebben we alle vloeren nog aangeveegd, want dor de kou lag het er bezaaid met dooie vliegen en andere vliegend ongedierte. Ook hebben we op de luizolder gekeken naar het maken en verleggen van extra lichtpunten. Hans gaat de spullen kopen zodat we dit op een rustige dag ook aan kunnen leggen. Ik ben eigenlijk elektricien van afkomst. Dan wordt er flink op de deur geklopt, het zal een vreemdeling wezen zeker. Nee, hoor het is de heer van Eden Molenaar van de vriendschap die nog even komt kijken. Ook hij had in de middag de vang gelicht en zijn molen draaide geheel zonder zeilen, maar dat kan ook met busselneuzen. Er is overigens afgesproken dat Jantine en ik een keer bij hem op bezoek mogen (als de molen draait) om een te kijken naar de verschillen tussen beide molens. Wel foto toestel meenemen.
Dan is het al weer 16.00 uur en we gaan direct door met afzeilen. Hierbij hebben we de volgende handelingen gedaan. We hebben de afzetting weggehaald. De molen vangen bij wiek nr. 2 en afzeilen Vervolgens hebben we dit ook gedaan bij wiek 3, 4 en 1. Daarna hebben we het wiekenkruis vastgelegd met de roeketting en de bliksemkabel vast gemaakt en met een mooie lus gelegd. Daarna de pal losgemaakt en de kneppel vastgezet. Ook het vangtouw hebben we netjes weggehangen. Wij zijn naar de kapzolder gegaan en onderweg hebben we de steen in het werk gezet. Op de zolder hebben we de vlag gestreken, het luikgesloten, halslager en penlager van vet (reuzel) voorzien en aangedrukt en de tellerstand genoteerd. We hebben de kapzolder verlaten waarbij we het licht hebben uitgedaan en het luik gesloten. Op de maalzolder hebben we de steen bijgezet. En de vlag opgehangen. We hebben de deuren gesloten en gezorgd dat regenlekkage in de emmer loopt. Dan zijn we klaar, nu nog het maalboekje invullen en er komt weer een eind aan een leerzame draaidag. Hans zorgt daarna nog voor het afsluiten van de molen. De luiken hadden we al dichtgedaan voordat we de molen af gingen zeilen.

Geen opmerkingen: