De Dorregeester molen te Uitgeest
8-kante grondzeiler buitenkruier – Poldermolen Vijzel
De Tweede Broekermolen te Uitgeest
8-kante grondzeiler binnenkruier – Poldermolen Vijzel (bewoond)
De Schoolmeester te Westzaan
6-kante stellingmolen –papiermolen
D’Admiraal te Amsterdam-Buiksloot
8-kante stellingmolen – Krijtmolen.
Alle molens zijn rietgedekt, de individuele details per molen volgen later in dit verslag.
Het weer op deze excursiedag was als volgt:
De mistbanken lossen in de ochtend geleidelijk op en dan wordt het een zonnige herfstdag met maximumtemperaturen van rond 18 graden. De wind is aanvankelijk variabel, komt in de loop van de dag uit zuidwestelijke richtingen, maar blijft op de meeste plaatsen zwak. Alleen in het noordelijk kustgebied trekt de zuidwestenwind aan tot matig, kracht 4.
Het vooruitzicht was beter als de werkelijkheid en dit heeft tot gevolg dat geen enkele molen kan draaien, want zelfs al zitten we nu dichter bij zee en zou de wind wat harder moeten zijn, helaas er is nauwelijks wind.
Zoals boven genoemd bezoeken we 4 molens en natuurlijk heb ik ook dit keer weer foto’s gemaakt om dit bezoek ook weer in beeld te brengen. De foto’s staan op : http://picasaweb.google.nl/Nederlandse.molens/ExcursieNoordHolland#
We hebben vandaag maar 4 molens in het programma zitten omdat de excursie bij de schoolmeester natuurlijk wat langer duurt omdat dit ook een uitgebreide molen is.
Wat valt er verder nog te vertellen van de diverse molens. Dit heb ik per molen beschreven voor de algemene informatie, deze komt van de website van de Hollandsche molen.
De Dorregeester Molen te Uitgeest
Wat bij deze molen opvalt is het kruirad wat eigenlijk verkeerd om zit. (Foto 10) De klosjes zitten aan de verkeerde kant. De kabouter op de bonkelaar beneden (foto.14), die de vijzel aandrijft heeft ook een functie. De molenaar vertelde dat als deze kabouter begint over te geven, dan is het tijd om te zwichten. Andere zeggen als de kabouter van de bonkelaar vliegt dat het dan tijd is om te zwichten. De vijzel kan ook uit het werk gezet worden (foto 38) de molen is recentelijk weer gerestaureerd, dit is mooi te zien aan de lange spruit (foto 26 en 28) die aan twee kanten is vernieuwd , ook de windpeluw is vernieuwd. Deze molen heeft nog een houten vijzel. Het hekwerk op de buitenroede heeft geen wafelvorm. (Foto1,2) Foto’s van deze molen 1 t/m 51
Fotograaf: Eric van der Eijk Algemeen
Nummer: 645
Naam: De Dorregeester Molen
Plaats: Uitgeest
Adres: Klein Dorregeest 2
1911 NC Uitgeest
Gemeente: Uitgeest
Provincie: Noord-Holland
Molencategorie: Windmolen
Type: 8-kante grondzeiler
Functie poldermolen
Inrichting vijzel
Maalvaardig: Ja, maalt (op vrijwillige basis)
Bouwjaar: 1896
Eigenaar: Gemeente Uitgeest
Geschiedenis
De molen van de polder Dorregeest is een in 1896 gebouwde achtkante bovenkruier. Hij bemaalde de 185 ha grote polder op de Schermerboezem.
De landschappelijke betekenis van de in een vrij open weidegebied aan het Alkmaardermeer gelegen molen is groot.
Het veenachtige land van Dorregeest heeft tot het midden van de 17de eeuw op natuurlijke wijze kunnen afwateren. In 1647 is het gebied, vanwege de door de grote bedijkingen hoger geworden boezemstand, bepolderd en onder bemaling gebracht. De voorganger van de huidige molen, die in 1864 nog als schepradmolen was ingericht, verbrandde op 6 december 1895 als gevolg van blikseminslag. Tijdens deze onweersbui verbrandde eveneens de nabij gelegen molen 'De Dog' van de Castricummerpolder.
'De Dorregeestermolen' werd in het daarop volgende jaar door de molenmakers Poland te Heerhugowaard naar een ontwerp van de Zaanse molenmaker Vredenduin herbouwd. Eind 1947 werd de windmolen buiten bedrijf gesteld en nam een in de directe nabijheid gebouwd elektrisch vijzelgemaaltje de bemalingstaak over. De molen die in 1955 door de gemeente werd aangekocht is hierna enige tijd als tweede woning gebruikt en wat in verval geraakt. Hij is in de jaren 1975-1978 fasegewijs gerestaureerd, deels door de Stichting 'Uitgeester Molens', en wordt nu weer regelmatig in werking gesteld. Vanouds lag in de polder Dorregeest nog het 27 ha grote en in 1557 drooggemaakte Dielofsmeer. Tot 1853 sloeg dit droogmakerijtje zijn overtollig water met een eigen molentje uit op de Schermerboezem. Nadien vond de uitmaling plaats op het polderwater van de polder Dorregeest. Het daarvoor gebouwde molentje, dat was uitgerust met een horizontale waaierpomp, werd in deze eeuw vervangen door een mechanisch gemaaltje.
Informatie : Molenaar: Dhr. J. van Diepen Telefoon: 06-5214 5186
Openingstijden: op afspraak Open voor publiek: Ja
Technische gegevens
Type: 8-kante grondzeiler
Functie poldermolen
Inrichting vijzel
Vlucht: 22,20 m.
Wieksysteem: Oudhollands
Binnenroede: 22,20 m., ijzer, gelast, eigen fabrikaat Stichting Uitgeester Molens, bouwjaar 1977.
Buitenroede: 22,10 m., ijzer, gelast, fabr. Vaags te Aalten, nr. 98, bouwjaar 2003
As: Gietijzer, fabr. De Prins van Oranje te 's Hage, nummer 1234, bouwjaar 1880.
Vang: Stutvang
Bovenwiel of aswiel: 45 kammen, steek 16 cm.
Overige molen- of aandrijfwielen: Bovenbonkelaar: 21 kammen
Onderbonkelaar: 39 kammen
Vijzelwiel: 41 kammen, steek 12,5 cm.
Overbrengingsverhoudingen: 1:2,04
Kruiwerk: houten rollen, kruirad
Rijksmonument nummer 35851
Specificaties: Vijzel: diam. vijzel = 1,50 m., diam. vijzelbalk = 44 cm., spoed beschoeping = 1,40 m., hellinghoek = 30° Opvoerhoogte vijzel: 0,65-1,2 m.
De Tweede Broekermolen te Uitgeest
De tweede molen die we bezoeken is een bewoonde molen die nog steeds de polder bemaald
De bewoners de heer en mevrouw van Eerden, wonen en werken in dit mooie monument.
De volgende foto’s 52 t/m 113 zijn gemaakt in deze binnenkruier. Bij aankomst liet de heer van Eerden ons eerst een video van de molen zien, daarna hebben we een rondleiding door de woning/molen gehad. Het is mooi om te zien hoe deze mensen hun leven hebben aangepast aan het leven op en rond de molen. Een aantal opmerkelijke zaken. De molen staat mooi vrij in het landschap (goede Biotoop) Om de askop zitten knuppelstroppen en de ruimte voor de roe wiggen op de buiten roe is groot. (foto 57 (uitvergroten)) verder is op de roeden een constructie te zien voor een brandslang (foto 57 en 59 ). Het rondsel voor de vijzel heeft een dubbele rij kammen en kan dus in een hogere “versnelling” gezet worden. Het binnen kruiwerk heeft de heer van Eerden elektrisch gemaakt, zodat dit ook goed door een persoon is te doen. (foto’s 78 t/m 86) De as ligt waarschijnlijk op een bronzen schaal, dit is echter niet duidelijk te zien. (foto’s 99 en 100) in de tuin staat een klein open model om de werking te laten zien. (foto’s 111 t/m 113)
Fotograaf: Eric van der Eijk Algemeen Nummer: 648
Naam: De Tweede Broekermolen
Plaats: Uitgeest
Adres: Lagendijk 28
1911 MT Uitgeest
Gemeente: Uitgeest
Provincie: Noord-Holland
Molencategorie: Windmolen
Type: 8-kante grondzeiler binnenkruier
Functie poldermolen
Inrichting vijzel
Maalvaardig: Ja, maalt (op vrijwillige basis)
Bouwjaar: 1631
Eigenaar: J.W. van Eerden
Geschiedenis
De tweede Broekermolen is een zeer waarschijnlijk in 1631 gebouwde achtkante binnenkruier.
Hij bemaalde met nog vier molens de ca. 1805 ha grote polder Uitgeester- en Heemskerkerbroek op de Schermerboezem.
De polder Uitgeester- en Heemskerkerbroek omvat een groot deel van het gebied, dat is gelegen tussen de duinen en de vroegere Krommenije, de voormalige verbinding tussen het Alkmaardermeer en het IJ.
De eerste molens kwamen in 1586 gereed en werden gebouwd aan de Lagedijk te Uitgeest. Het waren de buitendijks gelegen molens 1 en 4 van de latere groep van vijf. De afvoer van duinwater was echter zo groot, dat al spoedig bleek dat twee molens voor de Uitgeesterbroek in ieder geval onvoldoende waren. In 1631 werd er een 'derden achtcanten waetermoolen' bijgebouwd. Blijkens een kaart uit 1637 was dit molen nr 2. Ook de toen al bestaande molens waren van dit type.
In 1647 kwamen er plannen op tafel om er nog twee molens bij te bouwen. De molens nummer 3 en 5 moeten dus in of kort na 1654 zijn gebouwd.
Zo'n dertig jaar later werd het door de molens bemalen gebied vergroot met de aangrenzende polder Heemskerker Zuidbroek. De Zuidbroek had voorheen een eigen molen die, waarschijnlijk via een voorboezem en een sluis in de Sint Aagtendijk, uitmaalde op de Kil, het overblijfsel van de Krommenije.
Nadat deze molen in 1682 verbrandde werd de lozing op de Heemskerker Noordbroek, waarvoor al in 1675 een overeenkomst was gesloten, een definitieve zaak.
In 1800 bleek een van de molens aan groot herstel toe, maar met het voorstel om hem maar buiten dienst te stellen kon een meerderheid zich niet verenigen. Anders was dat in 1805.
Op 12 juni van dat jaar verbrandde molen nummer 5 en ondanks veel verzet werd besloten deze niet meer te berbouwen. In 1856 verbrandde molen nummer 1, die nog met een scheprad was uitgerust en waarschijnlijk van 1586 dateerde.
Op de plaats van deze molen werd in het daarop volgende jaar een nieuwe achtkante vijzelmolen gebouwd naar ontwerp van Aart van Lith, molenmaker van de polder. Molen nr. 2, de huidige molen, die vermoedelijk in 1631 is gebouwd, werd in 1866 vervijzeld.
In 1874 werd besloten de bemaling te versterken met een stoomgemaal dat op de oude schutsluis aan het begin van de Lagedijk werd gebouwd. Het gemaal, dat werd uitgerust met twee vijzels, kwam nog in datzelfde jaar gereed, waarna in 1876 de molens nummer 3 en 4 konden worden afgebroken.
De beide overgebleven molens bleven in bedrijf, tot in 1925 het gemaal werd geëlektrificeerd en de vijzels ervan vervangen werden door pompen.
Het definitieve besluit tot buiten gebruikstelling viel op 3 februari 1926. Molen nummer 1 werd op 11 april 1929 voor afbraak verkocht voor f 1540,-, vervolgens onttakeld en in 1930 geheel afgebroken.
Molen nummer 2 werd op 11 januari 1930 verkocht aan de oud-molenaar C. Deijie, die de molen vanaf 1916 had bemalen.
De gaande werken ervan zijn daarna verwijderd en de waterlopen gedicht. Sinds 1967 is de molen als zomer- en weekendverblijf in gebruik.
Hij is in 1975 draaivaardig gemaakt en wordt sindsdien weer af en toe in werking gesteld. In dat jaar is ook de brug in de Lagedijk, waar de molen daar uitmaalde op het Alkmaardermeer, na vele jaren gedicht te zijn geweest opengemaakt en hersteld.
Op de baard staat als opschrift: "ANNO 1781". Vermoedelijk heeft dit betrekking op een vernieuwing van de kap.
Informatie: Molenaar: Dhr. J.W. van Eerden Telefoon: 0251-310755
Openingstijden: alleen op afspraak Open voor publiek: Ja
Technische gegevens
Type: 8-kante grondzeiler binnenkruier
Functie poldermolen
Inrichting vijzel
Vlucht: 26,20 m.
Wieksysteem: oudhollands
Binnenroede: 26,20 m., ijzer, geklonken, fabr. Gebr. Pot te Kinderdijk, nummer en bouwjaar onbekend.
Buitenroede: 26,20 m., ijzer, geklonken, fabr. Gebr. Pot te Kinderdijk, nummer en bouwjaar onbekend.
As: Gietijzer, fabr. De Prins van Oranje te 's Hage, bouwjaar 1870, nummer 653.
Vang: Stutvang
Bovenwiel of aswiel: 54 kammen, steek 16,3 cm.
Kruiwerk: Houten rollen
Rijksmonument nummer 35852
Specificaties: Opvoerhoogte vijzel voorheen: 0,9-1,45 m.
De Schoolmeester te Westzaan
De derde molen die we bezoeken is een van de unieke molens van de Zaanse schans. De volgende foto’s 114 t/m 179 zijn gemaakt in en om de schoolmeester. Op deze molen zit een beroepsmolenaar. Als zeskant molen is deze dus uniek in Noord Holland.
In de Zaanstreek hebben 60 papiermolens gestaan. De molen werd in die tijd bemand door 13 personen, waarvan 5 tot 10 voddenscheursters die per kilogram betaalt werden en fl. 1,50 per week verdienden. Het vaste molen personeel werkt in de winter van 06.00 uur tot 18.00 uur en in de zomer van 04.00 tot 20.00 uur. Ook zaterdag werd er gewerkt. Molenaars en papiermakers verdienden fl. 8,00 en sorteerders en inpakkers fl. 3,00.
Het proces is als volgt: Vodden scheuren, stamperton, maalbakken, papierscheppen, natpersen, drogen , kalanderen, droogpers. Molenaar Arie Butterman heeft ons uitgebreid rondgeleid en ons de nodige dingen vertelt en laten zien. Meer informatie op http://www.zaansemolen.nl/
Fotograaf: Hessel de Vries Algemeen
Nummer: 658
Naam: De Schoolmeester
Plaats: Westzaan
Adres: Guispad 3
1551 SX Westzaan
Gemeente: Zaanstad
Provincie: Noord-Holland
Molencategorie: Windmolen
Type: 6-kante stellingmolen
Functie papiermolen
Inrichting 3 maalbakken (Hollander)
Maalvaardig: Ja, maalt (op beroepsbasis)
Bouwjaar: 1692
Eigenaar: Vereniging De Zaansche Molen
Geschiedenis
Molen 'De Schoolmeester' is een in 1692 als papiermolen gebouwde zeskante bovenkruier met stelling.
Deze molen is in 1692 gebouwd aan het Guispad, de wegverbinding russen Zaandijk en Westzaan, aan de westkant van de Watering. Zijn naam dankt hij waarschijnlijk aan het feit dan een van zijn oprichters schoolmeester van beroep was.
Als enige uitzondering onder de Zaanse papiermolens is dit geen achtkante maar een zeskante molen. Het is ook nog de enige molen van dit type in de provincie Noord-Holland en voor een bovenkruier is hij nogal slank. In het algemeen had een slankere vorm van het molenlijf een groter effect van de wind op het wiekenkruis tot gevolg en dus een eerder malen.
Op 20 september 1692 is hij met malen begonnen, aanzienlijk eerder dus dan de op 10 juni 1695 gedateerde windbrief doet vermoeden. De oorspronkelijk grauwpapier fabricerende molen schijnt na 1763 te zijn verbeterd, want in 1778 werd hij tenminste een bastaard-papiermolen met 2 kuipen genoemd. Er werden toen blijkbaar betere papiersoorten gemaakt. In 1852 kwam 'De Schoolmeester' in bezit van Gerbrand de Jong, telg uit een oud papiermakersgeslacht. Reeds eerder, in 1840, had deze de papiermolen 'De Kaarsenmaker' te Koog aan de Zaan gekocht en in 1854 volgde nog de aankoop van de papiermolen 'De Vergulde Bijenkorf' te Zaandijk.
In 1871 ging zijn zaak over op twee zoons, handelende onder de firmanaam Gebroeders De Jong, waarna al spoedig 'De Kaarsenmaker' werd afgestoten en in het najaar van 1873 gesloopt. 'De Schoolmeester' werd in 1877 gemoderniseerd door vervanging van de schepkuipen door de nu nog bestaande primitieve langzeefmachine. Voor de aandrijving hiervan werd een stoommachine geïnstalleerd, die pas in 1948 door een benzinemotor werd vervangen. De toepassing van stoom betekende royement uit het Papiermakerscontract, een onderlinge brandwaarborgmaatschappij die geen stoomgedreven fabrieken verzekerde.
De firma is overigens voortdurend door brand bedreigd. Molen 'De Vergulde Bijenkorf' kon in 1880 slechts met moeite worden behouden, maar verbrandde in 1902 geheel. Naast 'De Schoolmeester' verrees toen een klein stoompapierfabriekje voor de fabricage van witpapier, dat de naam 'De Vergulde Bijenkorf' kreeg, maar waar echter maar kort papier werd gemaakt. In 1915 ontstond in de molen een begin van brand, die echter nog tijdig kon worden geblust. Voor brand is de molen verder gespaard gebleven, maar wel heeft een zware noordwesterstorm op 1 maart 1949 de droogschuur ten dele verwoest en ten dele van zijn penanten gerukt. Bij het hierna volgend herstel is deze schuur iets korter geworden.
De molen bleef in bedrijf maar de firma ging zich echter steeds meer op de papierverwerking toeleggen. Op 28 augustus 1957 is 'De Schoolmeester' door de Vereniging van Nederlandscbe Papierfabrikanten aangekocht van de N.V. Papier- en Papierwarenindustrie Gebr. de Jong, waarna de laatste hem van de eerste ging huren. In 1976 is de molen overgedragen aan de Vereniging 'De Zaansche Molen'.
Eigenlijk is het een wonder, dat deze letterlijk unieke en laatste windpapiermolen ter wereld nog bestaat. De molen vervaardigde de laatste tijd op de primitieve papiermachine nog steeds het 'Zaans bord', het 'Economisch' en het merkwaardige 'Mospapier' voor de scheepsbouw. Rendabel was het bedrijf allang niet meer, maar de liefde van de vroegere eigenaars, de familie de Jong, voor deze oude molen heeft 'De Schoolmeester' van de slopershamer gered. Opmerkelijk was ook de verknochtheid van het oude personeel aan dit bedrijf. Op 25 oktober 1929 overleed W. Kat, 83 jaar oud, na niet minder dan 70 jaar op de molen te hebben gewerkt. Op 17 oktober 1955 was Cees Kruidenberg er 60 jaar als papiermaker werkzaam, waarvan de eerste tijd nog op de molen 'De Vergulde Bijenkorf'. Thans is er een jongere generatie die het vak weer uitoefent. De molen is het hele jaar in bedrijf en doorgaans van maandag tot vrijdag van 10 tot 16 uur te bezichtigen, met uitzondering van drie weken in de zomervakantie en in de Kerstvakantie (voor de zekerheid kan men even bellen). Zaansch Bord wordt tegenwoordig in vele kleuren gemaakt en is in de molen te koop.
Informatie: Molenaar: Arie Butterman Telefoon: 075-6214465
Email: deschoolmeester@hetnet.nl - Website: http://www.zaansemolen.nl
Openingstijden: Doorgaans van ma. t/m vr. van 10.00 tot 16.00 uur en op afspraak
Open voor publiek: Ja , Toegangsprijs: Volw. 2,50, kind. 1,50
Molenwinkel: Molenproducten
Technische gegevens
Type: 6-kante stellingmolen
Functie papiermolen
Inrichting 3 maalbakken (Hollander)
Vlucht: 20,70/20,50 m.
Wieksysteem: Oud-Hollands
Binnenroede: 20,50 m., staal, gelast, fabr. Beudeker te Zaandijk, 1958.
Buitenroede: 20,70 m., ijzer, geklonken, fabr. Pot te Kinderdijk, nummer 1927, 1902.
As: gietijzer, fabr. D.A. Schrettlen & Co., Leiden, nummer onbekend, 1860.
Vang: stutvang
Bovenwiel of aswiel: 46 kammen, steek 12,6 cm.
Overige molen- of aandrijfwielen: Bovenbonkelaar: 30 kammen
Waterpomp:
- bonkelaar: 30 kammen, steek 11 cm.
- krukwiel: 29 kammen
Maalbakken:
- onderwiel: 69 kammen, steek 11,5 cm.
- bakwiel noord: 15 kammen
- bakwiel west: 14 kammen
- bakwiel zuid: 14 kammen
Kapperij:
- bonkelaar: 25 kammen, steek 10,5 cm.
- wentelwiel: 45 kammen
Kantstenen:
- bonkelaar(1): 24 kammen, steek 10,3 cm.
- 1e wiel wentelas: 20 kammen
- 2e wiel wentelas: 18 kammen, steek 10,5 cm.
- steenwiel: 78 kammen
Belt- of stellinghoogte: 3,80 m.
Kruiwerk: Klossen in een kuip zonder neuten.
Rijksmonument nummer 40013
d'Admiraal te Amsterdam-Buiksloot
De vierde en laatste molen is de krijtmolen in Amsterdam. Van deze molen zijn de foto’s 180 t/m 223. Merkwaardige manier van draaien bij deze wind is dat er geen windborden in de fokken zitten. (foto 186) Ook deze molen had eens een elektrische aandrijving, deze is nu gedemonteerd (foto 196 en 197) In de kap zit een speciale constructie om de bonkelaar te laten zakken. Dit heeft natuurlijk te maken met de oude elektrische aandrijving. (fot 207, 208, 209)
Ook apart is hoe de lange schoren aan de staartbalk zijn vast gemaakt. Waarschijnlijk zijn deze een keer ingekort en toen met een hulp balk vast gezet. Een andere verklaring is om meer ruimte te krijgen bij het kruien, met name op de hoeken. (foto 198 en 199) Deze molen was niet alleen krijtmolen maar ook trasmolen. Tras is gemalen duif of tufsteen (een vulkanisch gesteente uit de Eifel. Vermengd met gezeefde schelpkalk en water is dit een uitstekend metselspecie.
Fotograaf: H. Noot Algemeen
Nummer: 1152
Naam: d'Admiraal
Plaats: Amsterdam-Buiksloot
Adres: Noordhollandschkanaaldijk 21
1034 ZL Amsterdam-Buiksloot
Gemeente: Amsterdam
Provincie: Noord-Holland
Molencategorie: Windmolen
Type: 8-kante stellingmolen
Functie krijtmolen
Inrichting 1 koppel kantstenen
Maalvaardig: Ja, maalt (op vrijwillige basis)
Bouwjaar: 1792
Eigenaar: Stichting Krijtmolen d'Admiraal
Geschiedenis
Ten noorden van de oude dorpskom van het vroegere dorpje Buiksloot ligt aan het Noord-Hollands Kanaal molen d’Admiraal. Deze achtkante stellingmolen werd in 1792 gebouwd als krijt- en trasmolen. Krijt werd o.a. gebruikt als verfstof en gemengd met lijnolie als stopverf. Tras is gemalen tufsteen en een grondstof voor mortel.
D’Admiraal is de enige nog overgebleven krijtmolen in Nederland. De inrichting is vrij simpel: de grondstoffen worden gemalen op een kollergang; de molen is uitgerust met één koppel kantstenen. Het product wordt vervolgens in een buil gezeefd, zodat grote stukjes nog een keer gemalen kunnen Worden.
Molen d’Admiraal heeft verschillende eigenaren gehad. In 1888 koopt Willem Johan Melchers de molen; diens zoon Daniël houdt de krijtmolen tot 1940 nog met windkracht in bedrijf. In 1955 wordt de molen verkocht aan een zand- en grindhandel, die d’Admiraal als opslagruimte gebruikt. Al spoedig volgt onttakeling en raakt de molen in verval.
In 1960 wordt een plaatselijk restauratiecomité gevormd, dat door schenking de molen in eigendom krijgt. Stichting Krijtmolen d’Admiraal weet dan voldoende geld bij elkaar te brengen, waardoor in 1966 met een grote restauratie begonnen kan worden. Op 4 november 1967 opent de toenmalige burgemeester van Amsterdam Samkalden een maalvaardige d’Admiraal.
In het westelijk deel van de molenschuur was vroeger een kleine woning aanwezig. Later wordt hier een weverijtje gevestigd. Nu wordt de ruimte gehuurd door een cateraar voor vergaderingen en speciale bijeenkomsten. De biotoop van d’Admiraal is de laatste jaren in toenemende mate onder druk komen te staan. Aanvankelijk was het de bouw van het BovenIJ Ziekenhuis en andere bebouwing die daarop een aanslag deden, momenteel zijn de bomen zo hoog gegroeid dat er een ernstige vorm van windbelemmering is ontstaan. Men is bezig hiervoor een groenbeheersplan te ontwikkelen zodat op termijn - naar verwachting - de windtoetreding zal verbeteren. Niettemin blijft de molen aan de oever van het Noordhollands Kanaal tezamen met enkele oude monumentale huizen, een markant geheel vormen.
Sinds 1967 heeft d’Admiraal het nodige onderhoud ondergaan. In de jaren negentig van de vorige eeuw blijkt een beperkte restauratie noodzakelijk. Deze heeft voornamelijk betrekking op het herstel van het kruiwerk en vernieuwing van het gevlucht. Verder worden de hut van de molenaar en de entree verbouwd. Deze kosten zijn echter niet subsidiabel. De uiteindelijke Rijkssubsidie is dan ook beperkt en de subsidie van het Prins Bernhard Cultuurfonds van ƒ 15.000,- is dan ook meer dan welkom. Samen met andere subsidies van fondsen (o.a. de Gravin van Bylandtstichting) en een eigen bijdrage komt de financiering toch rond en kan de stichting opdracht geven voor het herstel.
Op 13 mei 2000 vindt de feestelijke afronding van de restauratie plaats met de opening van de krijtmolen door de heer Wajer, voorzitter van de vereniging van bedrijven Amsterdam-Noord. Sindsdien is d’Admiraal weer regelmatig draaiende en malende te zien. Een unieke molen is mede dankzij de steun van het Prins Bernhard Cultuurfonds behouden gebleven.
Informatie: Molenaar: Dhr. H.Y. Hilberdink Telefoon: 020-492 0820 of 06-5123 6908
Website: http://www.krijtmolen.nl/
Openingstijden: zie molenwebsite en op afspraak , Open voor publiek: Ja
Technische gegevens
Type: 8-kante stellingmolen
Functie krijtmolen
Inrichting 1 koppel kantstenen
Vlucht: 17,10/16,80 m.
Wieksysteem: Fokwieken
Binnenroede: 16.80 m., staal, gelast, fabr. Conijn te Wormer, nummer onbekend, bouwjaar 1967. Buitenroede: 17,10 m., staal, gelast, fabr. Conijn te Wormer, nummer onbekend, bouwjaar 1967.
As: Gietijzer, fabr. De Prins van Oranje te 's Hage, bouwjaar 1876, nummer 1026.
Vang: stutvang
Bovenwiel of aswiel: 36 kammen, steek 14 cm.
Overige molen- of aandrijfwielen: Bovenbonkelaar: 24 kammen
Steenschijfloop: 15 staven
Steenwiel: 72 kammen, steek 12-12,5 cm.
Overbrengingsverhoudingen: 1:0,313
Belt- of stellinghoogte: 3,50 m.
Kruiwerk: Klossen in een kuip zonder neuten.
Rijksmonument nummer 6609
Geen opmerkingen:
Een reactie posten