Dit verslag omvat 3 dagen dat ik meedraai op molen Westbroek te Oud-Zuilen.
De reden van deze meedraaidagen is dat ik op 24 januari ’09 op deze molen regionaal examen moet doen. Als ik hiervoor slaag mag ik door naar het Landelijk examen. Aanwezig vandaag zijn Gerrit Pouw (molenaar) Dick Vierbergen, Frank Blankenstein en ikzelf. Op de naast gelegen molen Buitenweg was Daan Ottevanger nog aanwezig.
Als je hier op bezoek bent loopt alles redelijk door elkaar om dat je met 2 molens tegelijk bezig kunt zijn.
Dag 1 = 3 januari 2009.
Het weersvooruitzichten is als volgt: Zaterdag is er in de noordelijke helft bewolking. In het noorden en noordoosten kan ook wat regen vallen, maar veel is het niet. In het zuiden is het nog zonnig. De middagtemperatuur ligt tussen -1 graad in het zuidoosten en +4 in het noordwesten. De wind trekt uit een westelijke richting aan tot matig, kracht 3 tot 4 en in het noordelijk kustgebied (vrij) krachtig, 5 a 6.
Zie ook het bijgevoegde kaartje met de prognose.
Wat gaan we vandaag doen: Allereerst krijgen we een totale rondleiding door de molen, zodat we een goede eerste indruk hebben. Omdat het de laatste paar dagen redelijk tot hard gevroren had, kan de molen sowieso niet malen. Daarnaast geeft het KNMI aantrekkende wind aan, maar aan het eind van de dag bleek dat deze in het geheel niet aangetrokken was en is dus blijven steken bij 2 Bft. Ook is het de hele dag blijven vriezen. We hebben wel de molen op de wind gekruid, in dit geval uit het westen, daarna hebben we de molen opgezeild. Ik heb ook weer foto’s gemaakt en deze zijn te vinden op: http://picasaweb.google.nl/Nederlandse.molens/MolensPolderWestbroekEnBuitenweg#
We beginnen met het losmaken van de roekettingen en de bliksemafleider. Ook aan de staart welke van metaal is zit een bliksem afleider, deze hebben we ook losgemaakt. De Vijzel waarmee de molen is uitgerust, is afgekoppeld. Dit doet men door de V-snaren waarmee deze koppeling tot stand wordt gebracht los te koppelen. We gaan naar boven en halen de lekenpen eruit, waarmee de vang nog extra geblokkeerd is en we smeren het halslager en penlager. We gaan naar beneden om de molen op de wind te kruien.
Ditmaal wordt het op het westen. Na het kruien maken we de kneppel los en zetten we de pal vast, dan gaan we op alle fokwieken volle zeilen voorleggen en op de buiten roede plaatsen we de steekborden. De binnen roede heeft vaste borden. Als alle zeilen gedaan zijn kan de afschermingen voor het publiek geplaatst worden. Nu kan de molen voor de prins draaien. Doordat er heel weinig wind is gaat de molen rond, maar het gaat niet van harte. Wij kunnen intussen naar de koffie. Na de koffie zetten we de molen stil en worden we om en om door Gerrit ondervraagd over de onze kennis van molens. Op het moment dat iemand een vraag niet kan beantwoorden, mag een ander het antwoord geven. Veel van de vragen die gesteld werden konden we beantwoorden. Zo zijn we de hele molen doorgegaan, regelmatig stelde Gerrit ook vragen over andere molens dan deze achtkante rietgedekte vijzel poldermolen. Aan het eind kregen we nog een aantal tips over zaken die zeker op het examen aan de orde komen, zoals smering van molens en het weer.
Dan maar weer een bakje koffie en daarna gaan we afzeilen, want het is toch behoorlijk koud gebleven. Van een end halen we het zeil helemaal weg, omdat hierin een scheur zit langs het voorlijk. De vrouw van Gerrit zal dit zeil repareren. Zij maken overigens alle zeilen zelf.
Dag 2 = 10 januari 2009.
Dick vierbergen is er vandaag niet omdat hij verplichtingen had op zijn leer molen in Loenen aan de Vecht.
Het weersvooruitzichten is als volgt: Het is in een groot deel van het land vrijwel onbewolkt. Alleen in Zeeland en het noorden van het land komt soms nog hardnekkige bewolking voor. Verder is het nevelig en ontstaan er enkele ondiepe mistbanken. Mogelijk wordt het door aanvriezend vocht ook hier en daar glad. Het is erg koud; Opnieuw vriest het matig tot zeer streng, in het zuidoosten tot -18 graden. De wind is zwak en meest veranderlijk. Overdag is het vrijwel overal zonnig en blijft het licht vriezen, in het zuidoosten vriest het matig. De wind is zuidelijk en zwak tot matig, rond kracht 3 en neemt aan Zee toe naar vrij krachtig, 5. Zie ook het bijgevoegde kaartje met de prognose.
Wat gaan we vandaag doen: Opzeilen en voor de prins laten draaien, individueel proef examen door Gerrit Pouw. Ook vandaag zal het vandaag de hele dag blijven vriezen. Dit betekent dat we ook nu alleen voor de prins kunnen draaien.
We beginnen met het losmaken van de roekettingen en de bliksemafleider ook aan de staart. De Vijzel waarmee de molen is uitgerust, is nog steeds afgekoppeld. We gaan naar boven en halen de lekenpen eruit, smeren het halslager en penlager. We gaan naar beneden om de molen op de wind te kruien.
Ditmaal wordt het op het zuidoosten. Na het kruien maken we de kneppel los en zetten we de pal vast, dan gaan we op alle fokwieken volle zeilen voorleggen en op de buiten roede plaatsen we de steekborden. De binnen roede heeft vaste borden. Op het end waar we vorige week het zeil hebben verwijdert moet nu weer het gerepareerde zeil worden aangebracht. Daan zal dit zeil bovenin vast maken, maar eerst wordt het rechter onderhoektouw vastgezet zodat Daan het boven op de hoogste heklat kan vast trekken. Daarna het linker bovenhoekoog aan de ketting vast maken. Dan de kikkerlussen om de kikker leggen en het linkeronderhoektouw vast maken. Als er geen plooien in het zeil zitten kunnen we de afschermingen voor het publiek plaatsen. Nu kan de molen voor de prins draaien. Deze keer hebben we meer wind en de molen draait aardig zijn rondjes. Tijd voor koffie en een warme kachel want het is behoorlijk koud. Nadat we zijn opgewarmd, kijken we of alles nog naar behoren draait. Ook ga ik nog bij Daan op zijn Wipmolen kijken. Na een tijdje ga we weer naar Westbroek en eten onze boterham. Daarna krijgen we ieder individueel proefexamen door Gerrit. Dit proefexamen duurt ca 1,5 uur waarbij geen verrichtingen worden doorgenomen,alleen het hele repertoire aan theorie komt aan de orde. Volgens Gerrit hadden we voldoende kennis om het examen te doen. Volgende week komt nog het weer aan de orde.
Dan is het alweer tijd om de molen af te zeilen en weg te zetten. Dit hebben Frank en ik samen gedaan. Daarna mogen we lekker naar de warme kachel.
Dag 3 = 17 januari 2009.Vandaag zijn alle examen leerlingen weer aanwezig en ook Ben Brinkman en ook Eveline Pouw zijn aanwezig. Het weersvooruitzichten is als volgt: Vandaag komen er in het oosten mogelijk nog enkele opklaringen voor. Van het westen uit wordt de bewolking echter snel dikker en gaat het opnieuw regenen. In de middag wordt het dan van het westen uit vrijwel droog en klaart het op. De maximumtemperatuur wordt ongeveer 7 graden. De zuidenwind neemt toe tot matig of vrij krachtig, 4 tot 5 en aan de kust en op het IJsselmeer krachtig tot hard, kracht 6 tot 7. In de loop van de middag draait de wind naar zuidwest en neemt iets in kracht af.
De reden van deze meedraaidagen is dat ik op 24 januari ’09 op deze molen regionaal examen moet doen. Als ik hiervoor slaag mag ik door naar het Landelijk examen. Aanwezig vandaag zijn Gerrit Pouw (molenaar) Dick Vierbergen, Frank Blankenstein en ikzelf. Op de naast gelegen molen Buitenweg was Daan Ottevanger nog aanwezig.
Als je hier op bezoek bent loopt alles redelijk door elkaar om dat je met 2 molens tegelijk bezig kunt zijn.
Dag 1 = 3 januari 2009.
Het weersvooruitzichten is als volgt: Zaterdag is er in de noordelijke helft bewolking. In het noorden en noordoosten kan ook wat regen vallen, maar veel is het niet. In het zuiden is het nog zonnig. De middagtemperatuur ligt tussen -1 graad in het zuidoosten en +4 in het noordwesten. De wind trekt uit een westelijke richting aan tot matig, kracht 3 tot 4 en in het noordelijk kustgebied (vrij) krachtig, 5 a 6.
Zie ook het bijgevoegde kaartje met de prognose.
Wat gaan we vandaag doen: Allereerst krijgen we een totale rondleiding door de molen, zodat we een goede eerste indruk hebben. Omdat het de laatste paar dagen redelijk tot hard gevroren had, kan de molen sowieso niet malen. Daarnaast geeft het KNMI aantrekkende wind aan, maar aan het eind van de dag bleek dat deze in het geheel niet aangetrokken was en is dus blijven steken bij 2 Bft. Ook is het de hele dag blijven vriezen. We hebben wel de molen op de wind gekruid, in dit geval uit het westen, daarna hebben we de molen opgezeild. Ik heb ook weer foto’s gemaakt en deze zijn te vinden op: http://picasaweb.google.nl/Nederlandse.molens/MolensPolderWestbroekEnBuitenweg#
We beginnen met het losmaken van de roekettingen en de bliksemafleider. Ook aan de staart welke van metaal is zit een bliksem afleider, deze hebben we ook losgemaakt. De Vijzel waarmee de molen is uitgerust, is afgekoppeld. Dit doet men door de V-snaren waarmee deze koppeling tot stand wordt gebracht los te koppelen. We gaan naar boven en halen de lekenpen eruit, waarmee de vang nog extra geblokkeerd is en we smeren het halslager en penlager. We gaan naar beneden om de molen op de wind te kruien.
Ditmaal wordt het op het westen. Na het kruien maken we de kneppel los en zetten we de pal vast, dan gaan we op alle fokwieken volle zeilen voorleggen en op de buiten roede plaatsen we de steekborden. De binnen roede heeft vaste borden. Als alle zeilen gedaan zijn kan de afschermingen voor het publiek geplaatst worden. Nu kan de molen voor de prins draaien. Doordat er heel weinig wind is gaat de molen rond, maar het gaat niet van harte. Wij kunnen intussen naar de koffie. Na de koffie zetten we de molen stil en worden we om en om door Gerrit ondervraagd over de onze kennis van molens. Op het moment dat iemand een vraag niet kan beantwoorden, mag een ander het antwoord geven. Veel van de vragen die gesteld werden konden we beantwoorden. Zo zijn we de hele molen doorgegaan, regelmatig stelde Gerrit ook vragen over andere molens dan deze achtkante rietgedekte vijzel poldermolen. Aan het eind kregen we nog een aantal tips over zaken die zeker op het examen aan de orde komen, zoals smering van molens en het weer.
Dan maar weer een bakje koffie en daarna gaan we afzeilen, want het is toch behoorlijk koud gebleven. Van een end halen we het zeil helemaal weg, omdat hierin een scheur zit langs het voorlijk. De vrouw van Gerrit zal dit zeil repareren. Zij maken overigens alle zeilen zelf.
Dag 2 = 10 januari 2009.
Dick vierbergen is er vandaag niet omdat hij verplichtingen had op zijn leer molen in Loenen aan de Vecht.
Het weersvooruitzichten is als volgt: Het is in een groot deel van het land vrijwel onbewolkt. Alleen in Zeeland en het noorden van het land komt soms nog hardnekkige bewolking voor. Verder is het nevelig en ontstaan er enkele ondiepe mistbanken. Mogelijk wordt het door aanvriezend vocht ook hier en daar glad. Het is erg koud; Opnieuw vriest het matig tot zeer streng, in het zuidoosten tot -18 graden. De wind is zwak en meest veranderlijk. Overdag is het vrijwel overal zonnig en blijft het licht vriezen, in het zuidoosten vriest het matig. De wind is zuidelijk en zwak tot matig, rond kracht 3 en neemt aan Zee toe naar vrij krachtig, 5. Zie ook het bijgevoegde kaartje met de prognose.
Wat gaan we vandaag doen: Opzeilen en voor de prins laten draaien, individueel proef examen door Gerrit Pouw. Ook vandaag zal het vandaag de hele dag blijven vriezen. Dit betekent dat we ook nu alleen voor de prins kunnen draaien.
We beginnen met het losmaken van de roekettingen en de bliksemafleider ook aan de staart. De Vijzel waarmee de molen is uitgerust, is nog steeds afgekoppeld. We gaan naar boven en halen de lekenpen eruit, smeren het halslager en penlager. We gaan naar beneden om de molen op de wind te kruien.
Ditmaal wordt het op het zuidoosten. Na het kruien maken we de kneppel los en zetten we de pal vast, dan gaan we op alle fokwieken volle zeilen voorleggen en op de buiten roede plaatsen we de steekborden. De binnen roede heeft vaste borden. Op het end waar we vorige week het zeil hebben verwijdert moet nu weer het gerepareerde zeil worden aangebracht. Daan zal dit zeil bovenin vast maken, maar eerst wordt het rechter onderhoektouw vastgezet zodat Daan het boven op de hoogste heklat kan vast trekken. Daarna het linker bovenhoekoog aan de ketting vast maken. Dan de kikkerlussen om de kikker leggen en het linkeronderhoektouw vast maken. Als er geen plooien in het zeil zitten kunnen we de afschermingen voor het publiek plaatsen. Nu kan de molen voor de prins draaien. Deze keer hebben we meer wind en de molen draait aardig zijn rondjes. Tijd voor koffie en een warme kachel want het is behoorlijk koud. Nadat we zijn opgewarmd, kijken we of alles nog naar behoren draait. Ook ga ik nog bij Daan op zijn Wipmolen kijken. Na een tijdje ga we weer naar Westbroek en eten onze boterham. Daarna krijgen we ieder individueel proefexamen door Gerrit. Dit proefexamen duurt ca 1,5 uur waarbij geen verrichtingen worden doorgenomen,alleen het hele repertoire aan theorie komt aan de orde. Volgens Gerrit hadden we voldoende kennis om het examen te doen. Volgende week komt nog het weer aan de orde.
Dan is het alweer tijd om de molen af te zeilen en weg te zetten. Dit hebben Frank en ik samen gedaan. Daarna mogen we lekker naar de warme kachel.
Dag 3 = 17 januari 2009.Vandaag zijn alle examen leerlingen weer aanwezig en ook Ben Brinkman en ook Eveline Pouw zijn aanwezig. Het weersvooruitzichten is als volgt: Vandaag komen er in het oosten mogelijk nog enkele opklaringen voor. Van het westen uit wordt de bewolking echter snel dikker en gaat het opnieuw regenen. In de middag wordt het dan van het westen uit vrijwel droog en klaart het op. De maximumtemperatuur wordt ongeveer 7 graden. De zuidenwind neemt toe tot matig of vrij krachtig, 4 tot 5 en aan de kust en op het IJsselmeer krachtig tot hard, kracht 6 tot 7. In de loop van de middag draait de wind naar zuidwest en neemt iets in kracht af.
Wat gaan we vandaag doen: Opzeilen en ditmaal wordt de vijzel weer bijgezet, gezamenlijk proef examen door Gerrit Pouw en vragen over het weer. We beginnen met het losmaken van de roekettingen en de bliksemafleider ook aan de staart. De Vijzel waarmee de molen is uitgerust, wordt straks aangekoppeld. We gaan naar boven en halen de lekenpen eruit, smeren het halslager en penlager. We gaan naar beneden om de molen op de wind te kruien.Ditmaal wordt het op het zuiden. Na het kruien maken we de kneppel los en zetten we de pal vast, dan gaan we op alle enden halve zeilen voorleggen en op de buiten roede plaatsen we de steekborden. Gerrit Pouw zet intussen de V-snaren van de vijzel aan het koppel. Als alles gedaan is moeten we eerst nog het ijs kapot maken en kijken dat het krooshek vrij is. Dan kunnen we de vang lichten. Ik doe dit en Gerrit vraagt me op te letten dat de molen niet te hard aanloopt omdat de vijzel eerst vol met water moet worden getrokken (ca 4000 liter) en daarna kan de vang geheel vrij gelaten worden. Het gaat goed de molen gaat niet direct te hard en ik kan de vang dan ook in de haak trekken. Dan moeten we ook aan de andere zijde kijken wat er met het ijs gebeurt. Volgens Gerrit dooit het ijs nu ook sneller omdat het water er onderdoor stroomt. Het ijs is toch nog zeker 5 cm dik. Op de loopbrug steken we ook hier het ijs kapot omdat het tegen een pijler in het water blijft hangen. De wind is onregelmatig en Gerrit vraagt zich af of hij niet 2 volle zeilen moet maken. Op dat moment trekt de wind even flink aan en hij besluit het eerst maar zo te laten. We gaan met z’n allen naar de kap waar we door Gerrit weer eens flink doorgezaagd worden. Na een tijdje vind Gerrit het wel genoeg en gaan we een boterham eten en koffie drinken. Beneden gekomen wordt eerst nog gecontroleerd of alles naar behoren loopt. De V-snaren piepen een beetje en we vermoeden dat ze aan de onderzijde over de grond schuren. Ik mag de molen vangen en als deze stilstaat worden de V-snaren opgespannen en kan de molen weer verder.
Er komen bezoekers, die door Gerrit worden rondgeleid, maar als Gerrit boven is met de bezoekers beginnen de V-snaren heel hard te piepen. Ik twijfel geen moment en vang de molen. Gerrit is inmiddels naar benden gekomen. De spanning van de V-snaren was los gegaan. Nadat deze was vastgezet, kon de molen weer losgetrokken worden. Dan eindelijk een boterham met koffie. Gerrit eerst nog terug naar zijn bezoekers.
Als de bezoekers weg zijn kan ook Gerrit een boterham eten. Daarna gaan we weer ijs hakken waarbij het hakijzer wat ik gebruik breekt en in het water valt. Einde hakken. Steeds weer valt de wind wat terug en komt dan even later weer ontzettend opzetten, Als de molen weer even stil valt loopt hij door het gewicht in de vijzel zelfs even achteruit. Vanmiddag worden we door Gerrit en Eveline aan de tand gevoeld over het weer. Alle windrichtingen komen aan de orde, evenals depressies, hoge drukgebieden, zeewind, warmte onweer, frontaal onweer, zoom en zaam. Het weer van vandaag, veranderingen en allerlei wolken typen. Dan gaan we weer eens naar buiten en uiteindelijk zeilen we de molen af en zetten deze weg.
Volgende week is het examen. Frank om 10.00 uur , Dick om 12.00 uur en ikzelf om 14.00 uur. Nog een weekje om alles nog eens de revue te laten passeren.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten