Verslag No. 61 van de leerling op de “Nieuwe Molen”

Dit is alweer mijn 61e dag als leerling molenaar. Aanwezig vandaag zijn Hans de Kroon, (molenaar), Dick Vierbergen en ikzelf.

Het weersvooruitzicht is als volgt: Zaterdag gaat het in de loop van de ochtend in het westen en zuidwesten enige tijd regenen. Zaterdagmiddag trekt de regenzone over het oosten van het land richting Duitsland weg. Daarna kan er nog een enkele bui vallen en breekt de bewolking zo nu en dan. Het wordt in de middag een graad of 12. De wind draait naar zuidwest tot west en is matig, kracht 3 of 4. In het noordelijk kustgebied neemt de wind in de avond mogelijk toe naar krachtig, 6. Zie ook het bijgevoegde kaartje met de prognose.
Wat gaan we vandaag doen: Dick is speciaal gekomen om nog een keer door een molenaar doorgezaagd te worden voor het examen. Daarom gaat hij met Hans opzeilen en in de kap om hier aan een vragenvuur onderworpen te worden. Ik ga intussen alles voorbereiden zodat we vanmiddag kunnen gaan malen.
Ze beginnen met het losmaken van de roekettingen en de bliksemafleider. Daarna gaan ze de molen kruien , de wind komt uit zuidwesten en is ca 3/4 Bft. Daarna zeilen ze deze op met 2 volle op de binnenroede en 2 lange halve op de buitenroede. Ik ga naar boven om de steen uit het werk te halen, de vlag op te hangen en te smeren. vast. Als dit gebeurt is zetten we de bescherming voor het publiek en kunnen we de molen laten draaien.
Ik vul intussen ook de silo van het blauwe koppel met rogge wat al op de luizolder ligt.
Dan is er tijd voor een kop koffie. De koffie is nog niet ingeschonken, of de eerste bezoekers komen al op de molen. Ik ga deze eerst maar rondleiden. Hans en Dick zijn in de kap.
Na de rondleiding ga ik het maalkoppel klaarmaken, zodat we direct kunnen gaan draaien als de wind nog wat toeneemt. Dan komen er bekenden van Hans op de molen. Ik neem ze meer naar de kap, de molen staat nog steeds stil, omdat Hans en Dick nog in de kap zijn. Hans neemt vandaar de rondleiding over en ik ga verder met de voorbereidingen. En alweer komen er bezoekers en ook deze worden rondgeleid. Omdat de molen nu weer draait, mogen deze niet meer in de kap. Wel kunnen we nog de molen stilzetten om het gevlucht en de zeilvoering uit te leggen. Daarna even de voorbereidingen afmaken en snel een boterham eten, zodat we kunnen malen. Gelukkig hebben we bij het opstarten even geen bezoekers zodat we alles goed kunnen instellen. De molen wordt eerst nog wat meer op westzuidwest gekruid de zielvoering wordt aangepast naar 4 volle. De steen wordt in het werk gezet, de vang wordt gelicht en het malen kan beginnen. Nog wat kleine details afstellen aan de schuddebak en de toevoer en het malen gaat goed. De wind is krachtig genoeg om in een constant tempo te malen. En steeds komen er weer bezoekers en nu vallen ze met de neus in het meel. Sommige hebben nog nooit gezien hoe een graankorrel tot meel wordt veranderd. Vanaf 14.30 uur komt er een grote groep mensen die eerst bij ons een rondleiding door de molen hebben en daarna naar Hanneke de Zwart gaan om Speksteen te bewerken. Dit soort samenwerking hebben we vaker met Hanneke.
Hans is in gesprek met iemand vanuit de utrechtse molenwereld, omdat zei een boek gaan schrijven over utrechtse molenaars. Dit boek moet in 2013 klaar zijn in verband met een jubileumviering. Ik merk dat de wind steeds wegvalt en besluit om te stoppen met malen. Samen met Dick zetten we de molen stil en halen de steen uit het werk. Ook zwicht ik naar vier lange halve. Daarna laten we de molen weer onbelast draaien. Nog weer komen er bezoekers en tegen 4 uur is de laatste vertrokken.
Dan is het alweer tijd om af te zeilen. Hans zorgt dat nog het kaar leeggeschept wordt. We beginnen met het weghalen van de afzetting. Daarna wordt de molen gevangen bij wiek nr. 2 en het zeil weggehaald en geklampt en het bord eruit. Dit hebben we ook gedaan met wiek 3 ,4 en 1. Bij Dick lukte het vrij snel om met de lastige zeilrail te werken. Daarna hebben we het wiekenkruis vastgelegd met de roeketting en de bliksemkabel vast gemaakt. Ik heb de staart afgemaakt. Dan gaan we naar de kapzolder en zetten onderweg de steen in het werk . Op de zolder heb ik de vlag gestreken, het luikgesloten, halslager en penlager van vet (reuzel) voorzien en aangedrukt en de tellerstand genoteerd. Op de maalzolder hebben we de steen bijgezet. Ook de deuren zijn gesloten en de emmers voor het lekwater zijn weer op de plaats gezet. Beneden gekomen, vullen we nog het maal boek in. Dan zijn we klaar en er komt weer een eind aan een leerzame draaidag. Hans zorgt daarna nog voor het afsluiten van de molen.