dinsdag 25 november 2008

Verslag No. 48 van de leerling op de “Nieuwe Molen”

Dit is mijn 48e dag als leerling molenaar. Aanwezig vandaag zijn Hans de kroon (molenaar) Ben en ikzelf.
Het weersvooruitzicht is als volgt:
Zaterdag overdag houdt de buiigheid aan. Het zijn wederom buien met buien met hagel en/of (natte) sneeuw. Vannacht kan het dus lokaal glad worden. Ook onweer blijft mogelijk. Vannacht ligt het kwik meest nog boven het vriespunt, alleen in het oosten komt ze rond het vriespunt uit en daar kan de sneeuw dan ook enige tijd blijven liggen. In de middag wordt het hooguit 4 graden. De wind blijft in de noordwesthoek en neemt iets in kracht af. zie ook plaatje met de prognose.
Het programma voor vandaag 22-11-2008 gelet op het weer: We starten met bedrijfsklaar maken, daarna gaan we draaien voor de prins. We hebben vandaag een drukke dag want we gaan het voerkoppel demonteren en de steen lichten. Ook het Blauwe koppel wordt gedemonteerd. Dit alles doen we omdat donderdag Hans Titulaer komt om de voorsteen te behandelen. We beginnen met het losmaken van de roekettingen en de bliksemafleider. Dan lichten we de steen op de maalzolder en zet de molen uit zijn werk op de luizolder. We hangen de vlag uit op de kapzolder smeren het halslager, penlager en de tegel.
We gaan naar beneden om de molen op de wind te kruien. Op dat moment sneeuwt het hevig en wachten we even totdat de bui is weggetrokken. Als we beginnen met kruien is de wind noordwest en we moeten dus verder kruien omdat de molen op zuidwest stond. Na het kruien gaan we de zeilen voorleggen op de binnenroede lange halve en op de buitenroede niets. Hans vind het ook niet verantwoord om de steekborden erin te zetten en daarom laten we deze er uit. Als de zeilen gedaan zijn kan de afschermingen voor het publiek geplaatst worden. We lichten de vang en kijken of de molen netjes draait als dit zo is besluiten we lekker aan de koffie te gaan. Na de koffie hebben eerst de zeilvoering aangepast. Omdat de wind wat wegvalt besluit ik de steekborden erbij te zetten. Als blijkt dat de molen weer gaat draaien en niet te hard kunnen we verder, wel het weer in de gaten blijven houden. Daarna gaan we het voerkoppel demonteren (zie ook de foto van de bijzondere steen die we hebben met gaten erin). De onderdelen van de maalkuip brengen we allemaal naar de luizolder.



Dit doen we omdat er om twee redenen ruimte moet komen.
1. Hans Titulaer komt om de ligger te vullen en beide stenen te scherpen.
2. Er is opdracht gegeven om het voerkoppel te restaureren.
Voor deze activiteiten moet de omgeving vrij zijn, om te kunnen werken. Ook de loper moet met de steenkraan van de ligger gehaald worden en omgekeerd op de vloer gelegd worden. Als we de steen in de kraan hebben komen we er achter dat de steenkraan te klein is voor deze 17der steen = 1.50 mtr. “ De benaming zeventiender, zestiender etc. is gebaseerd op oude omtrekmaten in Amsterdamse voeten. Een zestiender maalkoppel heeft dus een diameter van 1.40 m en een omtrek van 16 (Amsterdamse) voet.”
We kunnen met deze kraan de steen niet draaien, zodat het scherpsel boven ligt. Op dat moment is ook Gert van Eden aanwezigen hij heeft een takel die deze steen wel kan dragen. Ben gaat deze takel bij Gert halen en neemt ook twee zware banden mee waar de takel aan kan hangen. Helaas hangt ook de takel te laag en Hans besluit de steen op de blokken te leggen en donderdag moet Hans Titulaer maar bepalen hoe hier mee om te gaan. Daarna geen we eerst een boterham eten en dan kunnen we het blauwe koppel demonteren en ook hier moeten de onderdelen weggelegd worden omdat ook deze steen door Hans Titulaer gescherpt moet worden. De onderdelen van het blauwe koppel worden op de maalzolder gelegd. Omdat Hans vorige week nog gemalen heeft moeten al deze onderdelen plus de steen en de omgeving ook schoongemaakt worden. Als dat gebeurt is, treffen we ook voorbereidingen om de steenspil te kunnen verwijderen. Hans dacht dat hij geen harpsluiting meer had. deze harp sluiting is nodig om de steenspil waarin aan het uiteinde een gat zit om te kunnen takelen Andere steenspillen hebben hijsogen op het rondsel. In een kist op de luizolder vond ik toch nog een harpsluiting. De lange bout waarmee we de steen kunnen draaien ligt altijd bij de plaats waar we se steen in en uit het werk zetten. Omdat het al tegen vieren loopt besluit Hans dat ook de steenspil blijft zitten zodat deze nog in het werk gezet kan worden als we de molen wegzetten. Dan is het tijd om af te gaan zeilen. We hebben de afzetting weggehaald. De wind is enorm afgenomen en daarom halen we eerst de borden eruit dit om te voorkomen dat we straks de enden niet meer rond krijgen. Daarna hoeven we alleen nog maar op end 3 en 1 de zeilvoering weg te halen. Daarna hebben we het wiekenkruis vastgelegd met de roeketting en de bliksemkabel vast gemaakt en met een mooie lus gelegd. Dan hebben we de pal losgemaakt en de kneppel vastgeknoopt. Ook het vangtouw hebben we netjes weggehangen. Dan naar de kapzolder, onderweg hebben we de steen in het werk gezet. Op de zolder hebben we de vlag gestreken, het luikgesloten, het halslager en het penlager van reuzel voorzien en de tellerstand genoteerd. We hebben de kapzolder verlaten waarbij we het licht hebben uitgedaan en het luik gesloten. Op de maalzolder hebben we de steen bijgezet. En de vlag opgehangen. We hebben de deuren gesloten en gezorgd dat regenlekkage in de emmer loopt. Dan zijn we klaar, nu nog het maalboekje invullen en er komt weer een eind aan een leerzame draaidag.

Geen opmerkingen: