zondag 22 februari 2009

Verslag No. 58 van de leerling op de “Nieuwe Molen”

Dit is alweer mijn 58e dag als leerling molenaar. Aanwezig vandaag zijn Hans de Kroon, (molenaar) Aad Hendrickx, Patrick een maatschappelijke stagiair en ikzelf.

Het weersvooruitzichten is als volgt: Zaterdag overdag is er opnieuw vrij veel bewolking waaruit vooral 's in de middag en avond soms wat regen of motregen valt. De kans daarop is het grootst in het noordoosten van het land. 's Middags wordt het 6 graden. De wind is zwak tot matig en waait uit een zuidwestelijke richting en neemt langs de kust toe tot vrij krachtig. Aan het eind van de dag blijkt dat de wind niet meer dan 2 Bft zal worden.Zie ook het bijgevoegde kaartje met de prognose.
Het programma voor vandaag 21-02-2009: Vandaag komt er een groep van scouting die een rondleiding moet hebben. Daarnaast ga ik met Aad weer de algehele molenzaken weer doornemen. In de middag gaan we nog 41/2 zak tarwe pletten.
We beginnen met het losmaken van de roekettingen en de bliksemafleider. Op weg naar boven lichten we de steen op de maalzolder, we zetten de molen uit zijn werk op de luizolder. Op de kapzolder worden dan vervolgens de vlag uitgehangen, het halslager, penlager en de tegel worden gesmeerd. Omdat de wind uit het Zuidwesten komt moeten we krimpend kruien. We maken de bezetketting los leggen de kruikabel om, om zo direct een stuk linksom te kruien. We zetten de bezetketting weer vast en gaan vervolgens de molen opzeilen met 4 volle. Als dit gebeurt is zetten we de bescherming voor het publiek en kunnen we de molen laten draaien. Omdat de wind minder dan 2 Bft is gaat de molen nauwelijks rond. Aan de deur staan inmiddels de leiders van de scouting en deze heb ik alvast een stuk van de molen laten zien, ook hebben we de molen stilgezet zodat ik ze mee naar de kap kan nemen. In de kap kan ik hen uitleggen hoe deze in elkaar steekt.
Dan gaan we naar beneden om een kop koffie te drinken en onderweg zetten we de molen weer in beweging. De wind is zo zwak dat de molen nauwelijks wat doet. Als ik op de graanzolder kom is Hans aan de totale groep van scouting al uitleg aan het geven bij de vitrine met molens. Van hier mag ik het overnemen. Ik neem de groep ca. 15 personen mee naar de andere kant van de graanzolder waar we nog het oude onderdelen van de molen liggen. Ik leg hier uit wat het oude rollenkruiwerk is en het huidige Engelse kruiwerk. Daarnaast laat ik zien wat vangblokken zijn en hoever deze kunnen slijten en ik leg ook nog uit aan de hand van de rondsel die er staat hoe zuinig met vroeger met de spullen was, dit in verband met de beet in de staven en het hergebruik hiervan door deze meerdere malen te keren en te draaien.
Dan gaan we naar de stelling waar ik uitleg geef over het kruien en de zeilvoering en omdat het toch heel erg rustig is, zeil ik een wiek af en daarna weer op, om een beeld te geven wat wij in de morgen allemaal moeten doen. Dan gaan we op de maalzolder kijken en vervolgens door naar de steenzolder. Ook hier krijgen ze uitgebreid te horen hoe we met deze maalkoppels werken. Omdat er nog steeds geen wind is besluit ik dat ze ook in de kap mogen. Hiervoor zet ik de molen stil en zet de kneppel vast. Tevens geef ik door dat we de kap ingaan. Ook in de kap krijgen ze van mij het complete verhaal over de onderdelen en hier kunnen ze dan ook het Engels kruiwerk bekijken. Dan is de toer teneinde en gaan we weer naar beneden. Ik word hartelijk bedankt voor de rondleiding en met de pasgekochte pannenkoekenmeel vertrekt de groep. Voor mij tijd voor mijn eerst bakje koffie. Hierna ga ik met Aad nog een aantal zaken in de molen bekijken tot het tijd is voor de lunch. Tijdens de lunch wordt het weer besproken en krijgt Aad van Hans een aantal exemplaren van het tijdschrift “het weer” mee naar huis om deze eens door te nemen, daarnaast het advies om veel weerinformatie te verzamelen, want dit is op het examen en zwaar onderdeel.
Dan gaan we Tarwe pletten, hiervoor moeten we eerst 41/2 zakken van de steenzolder naar de graanzolder luien. Omdat er nog steeds weinig wind is moeten we dit met de hand doen. Hans maakt intussen de pletter schoon en daarna gaat hij beneden de boel in orde maken. Net voor ze gaan beginnen komt er weer een groep voor de rondleiding. Deze neem ik voor mijn rekening. Hans en Aad beginnen met pletten. Als mijn rondleiding erop zit merk ik dat de wind meer naar het westen gedraaid is en krui ik de molen van Zuidwest naar west. Ook voel ik dat deze iets is aangetrokken en als ik de vang licht gaat de molen voor het eerst vandaag zelfstandig draaien, niet hard maar toch. Ik ga kijken hoe het bij het pletten gaat en tot mijn verbazing staat deze stil en is Aad de kaar aan het leegscheppen. Nu blijkt dat de aandrijfband is geknapt. Hans maakt beneden de boel in orde en Aad boven terwijl ik alweer bezoeker kan rondleiden. Daarna is het tijd voor een snel bakje thee en kunnen we alweer gaan afzeilen, ook dit keer doen we dit met bezoekers. Tevens houd ik in de gaten of Aad het allemaal volgens het boekje uitvoert.
Hij heeft de afzetting weggehaald. De molen gevangen bij wiek nr. 2 en het zeil eraf en geklampt daarna het bord eruit. Vervolgens heeft hij dit ook gedaan bij wiek 3, 4 en 1. Daarna heeft hij het wiekenkruis vastgelegd met de roeketting en de bliksemkabel vast gemaakt en met een mooie lus gelegd. Dan de pal losgemaakt en de kneppel vastgezet. Ook het vangtouw moet hij netjes weggehangen. Dan gaan we naar de kapzolder en onderweg de steen in het werk gezet. Op de zolder hebben we de vlag gestreken, het luikgesloten, halslager en penlager van vet (reuzel) voorzien en aangedrukt en de tellerstand genoteerd. Op de maalzolder hebben we de steen bijgezet. Beneden gekomen, vullen we nog het maal boek in en dan zijn we klaar en er komt weer een eind aan een leerzame draaidag. Hans zorgt daarna nog voor het afsluiten van de molen.

Geen opmerkingen: